top of page

SOSYAL MERKEZ ESENLER

Lokasyon: Esenler, Ä°stanbul
Proje tipi: EÄŸitim
Ä°ÅŸveren: Ä°BB
Proje yılı: 2021
Ä°nÅŸaat alanı: 5500 m²
Arsa alanı: 4000 m²
Durumu: Ulusal yarışma 1. Mansiyon Ödül

Proje Ekibi: 
Kemal Bal, Nil Bıçak, Erol Kalmaz, Kemal Doruk Kaplan, Ergin Kalmaz

BALKON

Ölçekten ÖlçeÄŸe

Bir göz oda’dan kent’e varan ölçekler hiyerarÅŸisinin kalbinde mahalle yer alır. Tarif etmeksizin kendimizi ait hissettiÄŸimiz kültürün nüvelerini mahalleler yaratır. SelamlaÅŸmayı, dayanışmayı, alışveriÅŸi, komÅŸuluÄŸu, nezaketi, velhasıl birlikte yaÅŸamayı en evvel mahallede öÄŸreniriz. Sokak sokak örülen yaÅŸantı, kent olarak belirir. 

 

Mahalle: SokaÄŸa Açılmak ve Tanış Olmak

Bu izlekte, mahalle’yi iki duyarlılık üzerinden tarifledik: SokaÄŸa açılmak ve tanımak. Mahalle ölçeÄŸine dönük bu mekânsal kurguda, Mahalle Evi, Kısa Mola Merkezi ve Yuvamız Ä°stanbul programlarının her biri doÄŸrudan sokaÄŸa açılmalı, bağımsız giriÅŸleri olsa da birbirleri arasında geçiÅŸli olmalı ve böylece rastlaÅŸma, tanıma, tanışma ihtimallerini yaratmalıydı. Sözkonusu arayış, yer’in iki potansiyeli ile örtüÅŸtü ve yönünü buldu.

 

Yerin Ä°ki Potansiyeli

1.Kot Farkı: Atışalanı Caddesi ile Köyiçi Caddesi arasındaki 7 m’lik kot farkı, farklı kotlarda sokaÄŸa açılan kat düzlemi niceleiÄŸini ve bahçe/balkon/teras imkanlarını artırdı.

2.Uygulama Ä°mar Planı öngörüsü: Halihazırda parsel, çevresindeki yüksek yapılaÅŸmaya karşı biricik kentsel boÅŸluktur. Yaklaşık 5000m²’lik bir inÅŸaat alanının yükseleceÄŸi bu parsel, kendi yerine kentsel boÅŸlukların yaratılmasını zorunlu kılacaktır. Ä°mar planı bu gereÄŸe uygun olarak Güler ve Gülser Sokaklar arasındaki ada ile, parselin güneybatısındaki iki ada ve parsel adasının bir köÅŸesini park olarak planlamıştır. Vaziyet planı kararlarında bu planın ufkunu baz aldık.

 

Yerin bu iki potansiyelini proje için birer deÄŸer haline getirmenin yollarını araÅŸtırdık ve tasarım sürecinde iki asal karar belirdi. 

1.YoÄŸun araç ve yaya trafiÄŸinin olduÄŸu Atışalanı Caddesi ile mahalle ölçeÄŸine daha yakın olan Köyiçi Caddesi arasındaki Köyiçi Sokağını, karşısındaki park alanıyla birlikte yapının asıl yüzü olarak belirledik. Emniyet binasının sınır duvarını Emniyet’in ihtiyaç duyduÄŸu park ve manevra alanını bırakacak ÅŸekilde öteleyerek kesintiye uÄŸratılan akışı açtık.

2.Mahalle evi, Kısa Mola Merkezi ve Yuvamız Ä°stanbul için bağımsız birer giriÅŸ imkanını tabi kot farkını kullanarak Köyiçi ve Kırgız sokaklarından saÄŸladık. Bununla birlikte bu üç iÅŸlevi, birbiri arasında geçiÅŸleri mümkün kılacak ortak bir giriÅŸ ve fuaye ile iliÅŸkilendirdik.

 

Mahalle Meydanı, Mahalle Kafesi, Mutfak Atölyesi ve Kermes Alanı

Atışalanı Merkez Camisi, çevresindeki esnaf dükkanları, planın öngördüÄŸü park alanı ile birlikte yarışma parselinin kuzeybatı yönünü, Mahalle Evi iÅŸlevlerinin açılacağı yön olarak belirledik. Muhtarlık, mahalle kafesi, mutfak atölyesini zemin kotta ve hemen üzerinde, sokaÄŸa açılan yarı açık alanlarıyla birlikte yerleÅŸtirdik. Parkın binaya bakan sınırında mutfak atölyesi ve diÄŸer sanat atölyelerinin sergi ve satış alanı olarak kullanılacak bir kermes/pazar alanı önerdik. 

 

Kütüphane ve Mahalle Terası

Yapıyı, mahalle meydanı yönünde alçak tutarak, kuzey-güney aksındaki park alanları arasındaki görüÅŸ açıklığı bıraktık. Mahalle Evi programının önemli bir bileÅŸeni olan kütüphaneyi alçak kütlenin terasına açtık. Süreli yayınlar salonunu doÄŸrudan terasa komÅŸu yerleÅŸtirdik. Bu terasta açık hava etkinlikleri için bir amfi tasarladık. 

 

Mahalle Meclisi

Yarışma programına ek olarak, birlikte karar almayı ve tartışma kültürünü mahalle ölçeÄŸinde mümkün kılacak bir Mahalle Meclisimekânı önerdik. Bu mekânı, kütüphane terası izdüÅŸümünde, muhtarlık ve diÄŸer idari alanların bulunduÄŸu, dışarda mahalle meydanına içerde ortak giriÅŸ fuayesine bakan bir arakesite yerleÅŸtirdik. 

 

Yuvamız İstanbul, Park ve Avlu

Kırgız Sokaktan hemzemin giriÅŸ alan Yuvamız Ä°stanbul, Mahalle Evi ve kütüphane terasıyla kafe ve mutfak atölyesi yönünden iç baÄŸlantıya sahiptir. Bu baÄŸ-mekânda Mahalle Evi programındaki oyun mekanını konumlandırdık. KreÅŸ çok amaçlı salonunu park yönündeki açık oyun alanına, etkinlik odalarını avluya, yemek salonunu ise güneydoÄŸu yönündeki peyzaj kotlandırmasına açtık. Koridorları etkinlik ve oyun alanları olarak tefriÅŸlendirdik ve farklı karakterde niÅŸler ürettik.

 

Kısa Mola Merkezi ve Terası 

Kısa Mola Merkezine eriÅŸimi, Köyiçi Sokağı +92.00 kotundan aldık ve giriÅŸ fuayesini mutfak atölyesi üzerinden mahalle meydanına perspektif veren bir galeri boÅŸluÄŸuna açtık. Kütüphane ve terasa çıkan ana düÅŸey dolaşıma merkezin zemin kotundan eriÅŸim saÄŸladık. Ayrıca kütüphanedeki görme engelliler okuma salonuna asansör ile doÄŸrudan baÄŸlantı verdik.  Merkezin derslik, atölye, yemek salonu ve destek hacimlerini tek kotta çözerek, kreÅŸ üst kotundaki teras çatıyı bahçe ihtiyacını karşılamak üzere düzenledik.

 

Balkon

Balkon, ev ile sokağın arakesitinde içerdeki hayattan sokaÄŸa haber veren mekanlardır. Sokakla iliÅŸkiyi artırmak ve sokaÄŸa merkezin iç yaÅŸantısını her katta yansıtmak amacıyla mahalleri balkonlarla çevreledik ve mekanları peyzajla destekledik.

 

Mevcut AÄŸaçlar 

Köyiçi Sokağı boyunca bulunan iri gövdeli 43-56, projede kreÅŸ avlusunda bulunan 31-35, Kırım Caddesi çeperindeki 42,25-28 ve yapının Atışalanı Caddesi ucundaki 1-5 numaralı aÄŸaçlar korunmuÅŸtur. 7-24, 29-30, 36-41, 57-63 nolu aÄŸaçların ise plan gereÄŸi park alanı olarak belirlenen 4 yeni yeÅŸil alana taşınması önerilmiÅŸtir.

bottom of page